LOTO (Lockout & Tagout) Eğitimi ve Uygulama Adımları: Güvenli Çalışma için Temel Bilgiler
Lockout & Tagout (LOTO), iş güvenliği açısından hayati önem taşıyan bir prosedürdür. Bu makalede, Türk Tabipleri Birliği’nin ILO Rehber Kontrol Formu S100’e dayanarak, LOTO sisteminin nasıl kurulduğu ve işletildiği konusunda temel bilgiler sunulacaktır.
Kapsam ve Genel Bilgiler: Kontrol Formu, ILO Kimyasal Kontrol Rehberi’nin bir parçasıdır ve tesislerdeki sistemlerin değerlendirilmesi, temizlenmesi, tamiri ve bakımı için LOTO sistemi kurulması için genel öneriler içerir.
Kilitleme Prosedürü ve Amaçları: Kilitleme prosedürleri, tesis, makine veya teçhizat üzerindeki enerji kaynaklarını izole etmeyi ve bağlantılarını kesmeyi amaçlar. Bu sayede yanlışlıkla aktive olma veya enerji kazanma riski önlenir.
Uygulama Adımları: Bir başarılı kilitleme prosedürü uygulamak için beş basit adım şunlardır:
Kapatmayı Duyurun: Kilitleme işlemi yapılacak tesis, makine veya teçhizatı kapatılacak kişilere bilgi verilmelidir.
Makineyi Kapatın: Makine normal kapatma prosedürleri kullanılarak kapatılmalıdır.
Enerji Kaynaklarını Kesin: Tüm enerji kaynakları (elektrik, pnömatik, hidrolik) bağlantıları kesilmelidir. Enerji kaynaklarını kesmek için enerji izolasyon cihazları kullanılmalıdır.
Kilitlemeyi Uygulayın: Enerji izolasyonu cihazları üzerine asma kilit gibi kilitleme cihazları kullanılarak enerjinin beklenmedik şekilde geri yüklenmesi engellenir.
Doğrulama ve Kontrol: Bağlantıların kesildiği ve kilitlemenin başarıyla uygulandığı doğrulanmalıdır. İzole edilen enerji serbest bırakılmalı ve makinenin izole olduğu doğrulanmalıdır.
Normal Çalışma Düzenine Geçiş: İş tamamlandığında ve makine normal çalışma koşullarına dönmeye hazır hale geldiğinde, beş adım uygulanmalıdır:
Kontrol Et: Makineden tüm aletler uzaklaştırılmalı ve emniyet muhafazaları yerine takılmalıdır.
Doğrula: Tüm personel makineden uzaklaştırıldığından emin olunmalıdır.
Duyuru Yap: Makinenin çalıştırılacağı duyurulmalıdır.
Yeniden Aktive Et: Kilitleme cihazları ve etiketleri çıkarılmalı, makineye enerji verilmelidir.
Bilgilendir: Makine kapatılmış personel bilgilendirilmelidir.
Göz Önünde Bulundurulması Gereken Faktörler:
Birden fazla kişi çalışıyorsa, tek bir koordinatör atanmalıdır.
Personel değişimlerinde özel prosedürler uygulanmalıdır.
Taşeron firma işçilerine özel dikkat gösterilmelidir.
Eğitim ve Denetim: İşveren, fabrikada çalışan herkesin LOTO prosedürlerini bilmelerini sağlamak amacıyla eğitim sağlamalıdır. Ayrıca, LOTO prosedürlerini en az 12 ayda bir kez denetlemeler yaparak kontrol etmelidir, tespit edilen yetersizlikler düzeltilmelidir.
